Darmkanker wordt vaak gezien als een ziekte die vooral bij ouderen voorkomt, maar steeds vaker krijgen ook jongere mensen ermee te maken. De symptomen van darmkanker op jonge leeftijd kunnen in het begin onschuldig lijken, waardoor een diagnose vaak laat wordt gesteld. Toch is het herkennen van signalen cruciaal voor een succesvolle behandeling. In dit artikel lees je waar je op moet letten, welke klachten typisch zijn bij jonge patiënten en waarom vroege herkenning van levensbelang kan zijn.
Darmkanker treft steeds vaker jonge mensen
Het aantal mensen onder de vijftig jaar dat wordt gediagnosticeerd met darmkanker is de afgelopen decennia gestegen. Artsen spreken bij deze groep van ‘early-onset darmkanker’. De oorzaak van deze toename is nog niet volledig duidelijk, maar leefstijl, voeding, darmbacteriën en erfelijke aanleg lijken allemaal een rol te spelen.
Bij jonge mensen wordt de ziekte vaak later ontdekt, omdat de symptomen in eerste instantie worden toegeschreven aan minder ernstige oorzaken zoals stress, een prikkelbare darm of voedingsintolerantie. Ook worden jongeren in Nederland nog niet standaard uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Daardoor is alertheid op klachten extra belangrijk.
De belangrijkste symptomen van darmkanker op jonge leeftijd
De klachten bij darmkanker verschillen per persoon, maar er zijn een aantal signalen die niet genegeerd mogen worden. Vaak zijn het juist subtiele veranderingen in je lichaam die de eerste aanwijzing kunnen zijn.
- Bloed in de ontlasting
Eén van de meest duidelijke signalen is bloedverlies via de ontlasting. Dit kan helder rood zijn, maar ook donkerder van kleur. Soms is het alleen zichtbaar bij het afvegen of pas te zien in het toiletwater. - Verandering in stoelgang
Een plotselinge verandering in je ontlastingspatroon – bijvoorbeeld diarree, verstopping of wisselingen daartussen – kan wijzen op een probleem in de dikke darm. Als dit enkele weken aanhoudt, is het verstandig om medisch advies in te winnen. - Aanhoudende buikpijn of krampen
Veel jonge mensen met darmkanker geven aan dat ze langdurig last hadden van vage buikpijn of krampen. Omdat dit een veelvoorkomende klacht is, wordt het vaak onderschat. - Vermoeidheid of bloedarmoede
Door onopgemerkt bloedverlies kan een ijzertekort ontstaan, wat leidt tot bloedarmoede. Je merkt dit aan aanhoudende vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid of kortademigheid. - Onverklaard gewichtsverlies
Als je zonder reden snel gewicht verliest, kan dat een waarschuwingssignaal zijn dat er iets mis is. - Een opgeblazen gevoel of gevoel van onvolledige stoelgang
Wanneer je na het toiletbezoek het gevoel hebt dat je darmen niet helemaal leeg zijn, kan dit duiden op een verstoring in de dikke darm.
Wanneer meerdere van deze symptomen tegelijk voorkomen of als klachten aanhouden, is het belangrijk om snel naar een arts te gaan. Vroegtijdig onderzoek kan het verschil maken tussen een vroege en een late diagnose.
Waarom darmkanker op jonge leeftijd toeneemt
Dat darmkanker steeds vaker voorkomt bij mensen onder de vijftig jaar, heeft te maken met meerdere factoren. Onze moderne leefstijl speelt waarschijnlijk een rol: minder beweging, meer bewerkt voedsel, alcoholgebruik en overgewicht verhogen het risico. Daarnaast kan erfelijkheid meespelen. Als iemand in je familie op jonge leeftijd darmkanker heeft gehad, is het belangrijk om dit te melden bij je huisarts, zodat je eventueel eerder kunt worden gescreend.
Ook de rol van de darmflora krijgt steeds meer aandacht. Onderzoekers vermoeden dat veranderingen in de samenstelling van darmbacteriën, bijvoorbeeld door voeding of medicijngebruik, kunnen bijdragen aan een verhoogd risico op darmafwijkingen.
Hoe herkenning levens kan redden
Het lastige aan darmkanker op jonge leeftijd is dat de klachten vaak onduidelijk zijn. Jongeren en zelfs artsen denken bij bloed in de ontlasting of buikklachten niet direct aan kanker. Daardoor duurt het soms maanden voordat de juiste diagnose wordt gesteld. In die periode kan de tumor doorgroeien of uitzaaien.
Hoe eerder darmkanker wordt ontdekt, hoe beter de vooruitzichten. Wanneer de tumor nog beperkt is tot de darmwand, zijn de genezingskansen aanzienlijk groter. Het is daarom belangrijk om bij aanhoudende klachten niet te lang af te wachten en te blijven aandringen op verder onderzoek, zoals een coloscopie.
Wat kun je zelf doen om risico te verkleinen
Hoewel darmkanker niet altijd te voorkomen is, kun je wel maatregelen nemen om het risico te verkleinen. Een gezonde leefstijl is daarbij essentieel:
- Eet voldoende vezels, groenten en fruit.
- Beperk rood en bewerkt vlees.
- Beweeg dagelijks minimaal een half uur.
- Drink met mate en rook niet.
- Let op signalen van je lichaam en zoek bij twijfel altijd medische hulp.
Door bewuster met je gezondheid om te gaan en alert te blijven op de symptomen van darmkanker, vergroot je de kans dat eventuele problemen in een vroeg stadium worden ontdekt.
Jong en toch alert: waarom dit belangrijk is
Het idee dat darmkanker alleen ouderen treft, is achterhaald. Steeds meer jonge mensen krijgen ermee te maken, en juist bij hen wordt de ziekte vaak pas laat ontdekt. Door alert te zijn op signalen zoals bloed in de ontlasting, veranderingen in je stoelgang of onverklaarde vermoeidheid, kun je ernstige gevolgen mogelijk voorkomen.
Wees dus niet bang om met klachten naar de huisarts te gaan, ook als je nog jong bent. Een kort onderzoek kan veel duidelijkheid geven – en in sommige gevallen zelfs je leven redden.
Darmkanker mag dan wel een ziekte zijn die vaak pas op latere leeftijd voorkomt, maar de realiteit laat zien dat alertheid op jonge leeftijd minstens zo belangrijk is. Neem je klachten serieus en luister naar wat je lichaam je probeert te vertellen.